BÀI GIẢNG: PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT CÓ HOA doc
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (106.47 KB, 5 trang )
Trường : ĐHSP ĐÀ NẴNG
GVHD : TH.S Đỗ thị trường
GSTH : Lê thị Ngoan
LỚP : 07SS
GIÁO ÁN
§36: PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT CÓ HOA
I. Mục tiêu bài học
Sau khi học song bài này HS phải:
1. Kiến thức:
– Trình bày được các nhân tố chi phối sự ra hoa.
– Thấy rõ sự ra hoa phụ thuộc vào thời gian chiếu sáng và bóng tối (quang chu kì) với
sự có mặt của một số loại sắc tố enzim (phitôcrom)
2. Kỹ năng:
Quan sát, phân tích, suy luận, giải thích và rèn luyện kĩ năng hợp tác.
3. Thái độ: hiểu rõ các nhân tố chi phối chi phối sự ra hoa, làm cơ sở khoa học để vận
dụng vào thực tiễn sản xuất nông nghiệp.
II. Trọng tâm bài học.
– Hoocmon ra hoa.
– Quang chu kì và phitôcrôm: vai trò P
660
và P
730
đến sự ra hoa cảu cây ngày ngắn và
ngày dài.
– Ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp.
III.Phương pháp.
– Vấn đáp tìm tòi bộ phận.
– Học sinh làm việc độc lập với SGK.
– Thảo luận nhóm.
IV.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh.
1.Chuẩn bị của giáo viên .
– Tranh phóng to hình 36.1/SGK trang 137 và hình 36.2 trang 138.
2.Chuẩn bị của học sinh.
Xem trước bài 36 SGK trang 136 để tìm hiểu các nhân tố chi phối sự ra hoa, vận dụng
trong sản xuất nông nghiệp.
V. Tiến trình lên lớp
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ:
HS1
– Thế nào là hoocmon thực vật?
– Khi dùng các loại hoocmon thực vật cần chú ý những vấn đề gì?
3. Bài mới:
Vào bài mới: Ra hoa là dấu hiệu đặc biệt của sự phát triển, sự ra hoa chịu sự chi phối của
những nhân tố nào và ứng dụng trong thực tiễn nông nghiệp như thế nào?
Nội dung bài mới:
Hoạt động 1: Tìm hiểu các nhân tố chi phối sự ra hoa.
Hoạt động của GV Hoạt động của Tiểu kết
?. Kể tên các nhân tố chi phối sự
ra hoa của cây
?. Nêu ví dụ chứng minh tuổi
cây có ảnh hưởng đến sự ra hoa
?. Tuổi cây và lượng hoocmon
có ảnh hưởng như thế nào đến
số lượng hoa đực và cái
?. Nêu các điều kiện ngoại cảnh
ảnh hưởng đến sự ra hoa
?.Những yếu tố ngoại cảnh ảnh
hưởng như thế nào đến sự phân
hoá hoa đực và hoa cái.
-Nhận xét, rút ra kết luận giống
tiểu kết.
-Giới thiệu bản chất florigen
– Treo tranh hình 36.1 trang 137
phóng to.
-Yêu cầu HS trình bày và giải
thích thí nghiệm.
?.Giả sử khi chiếu sáng >12
h
cây nào sẽ ra hoa, cây nào
không ra hoa
?Tại sao trong thí nghiệm cây
chậu B ra hoa
?.Florigen được hình thành ở
đâu và tác động như thế nào
-GV lắng nghe nhận xét và kết
luận giống tiểu kết.
?Cho biết loại cây ra hoa kết
quả vào mùa hè và loại cây ra
hoa kết quả vào mùa đông
-HS trả lời: tuổi
cây, điều kiện
ngoại cảnh.
– HS trả lời: vd
SGK
-HS trả
lời:
– HS trả lời: (như
tiểu kết)
-HS trả lời:
…
-HS lắng nghe và
ghi bài
-HS trình bày thí
nghiệm : ghép 2
cây, xử lý ra hoa ở
cây này thì cây kia
cũng ra hoa.
-HS trả lời: cây
chậu A ra hoa, cây
chậu B không ra
hoa.
– HS trả lời:
……….
– HS trả lời:
……….
I. Các nhân tố chi phối sự ra
hoa.
1. Tuổi cây
-Sự ra hoa liên quan với tuổi cây,
với lượng hoocmon.
2. Vai trò ngoại cảnh.
-Điều kiện ngoại cảnh: ánh sáng,
nhiệt độ, CO
2
, độ ẩm, chất
khoáng….
-Kết luận: Nhân tố môi
trường→Hoocmon thực vật→Bộ
máy di truyền(AND)→Giới tính
đực cái.
3. Hoocmon ra hoa – Florigen
a) Bản chất florigen:
là một hợp chất của Gibêrilin
(kích thích sự sinh trưởng của đế
hoa) và anezin (kích thích sự ra
mầm hoa)
b) Tác động của Florigen:
– Lá là cơ quan sản sinh ra
florigen kích thích sự ra hoa.
– Tác nhân kích thích nở hoa có
thể được truyền qua chỗ ghép.
4. Quang chu kì:
?Tại sao cây ra hoa kết quả vào
các mùa khác nhau trong năm?
Điều đó có liên quan gì đến ánh
sáng?
?. Quang chu kì là gì
?. Quang chu kì tác động đến
các quá trình nào
Treo tranh hình 36.2/SGK
phóng to, yêu cầu HS quan sát.
?.Giải thích cây ra hoa trong
điều kiện nào.
-Nhận xét và rút ra kết luận
?.Vậy dựa vào quang chu kì, có
thể phân thành các loại cây nào
-Yêu cầu HS hoàn thành bảng
sau:
Cây
trung
tính
Cây
ngày
ngắn
Cây
ngày
dài
Thời
điểm
ra hoa
Loài
cây
? Phitôcrom là gì? Tồn tại mấy
dạng?
-GV nhận xét và hoàn thiện kiến
thức:
+P
660
hấp thu ánh sáng đỏ, có
bước sóng 660, kí hiệu P
d
. Ánh
sáng đỏ kích thích sự ra hoa của
cây ngày dài
+P
730
hấp thu ánh sáng đỏ xa có
-HS trả lời:
+cây ra hoa mùa
hè: cây hoa
phượng….
+cây ra hoa mùa
đông: cây cà phê,
cây hoa sữa…
-HS trả lời: mùa
hè ngày dài và
mùa đông ngày
ngắn thời gian
chiếu sáng khác
nhau ở hai mùa
ảnh hưởng đến
việc ra hoa của
các loài cây.
-HS trả lời:……
-HS trả lời: như
tiểu kết.
-Quan sát hình và
trả lời.
-HS khác bổ
sung
-HS trả lời:…
-HS hoàn thành
bảng trên
-HS trả lời: là sắc
tố enzim có ở chồi
a.Khái niệm
– Quang chu kì là thời gian chiếu
sáng xen kẽ với bóng tối (độ dài
ngày- đêm) ảnh hưởng đến sinh
trưởng và phát triển của cây.
b.Vai trò
-Tác động đến sự ra hoa, rụng lá,
tạo củ, di chuyển các hợp chất
quang hợp.
c.Phân loại cây theo quang chu
kì
-Cây trung tính: ra hoa ở cả ngày
dài và ngày ngắn
-Cây ngày ngắn: ra hoa trong điều
kiện chiếu sáng ít hơn 12
h
-Cây ngày dài: ra hoa trong điều
kiện chiếu sáng hơn 12
h
. và chiếu
sáng nhấp nháy.
5.Phitôcrom
a.Khái niệm
là sắc tố enzim có ở chồi mầm và
chóp của lá mầm.
b.Đặc điểm.
– Phitôcrom có khả năng hấp thụ
ánh sáng và tồn tại ở 2 dạng: P
660
và P
730
hai dạng này có thể chuyển
bước sóng 730nm, kí hiệu P
dx
.
Ánh sáng đỏ xa kích thích sự ra
hoa của cây ngày ngắn
?.Vai trò của Phitôcrôm đối với
sự phát triển ở thục vật có hoa
như thế nào
mầm và chóp của
lá mầm
Tồn tại ở 2 dạng:
P
660
và P
730
hoá lẫn nhau.
Sáng, đỏ
P
660
P
730
Tối, đỏ xa
c.Vai trò
+Kích thích sự ra hoa
+Tác động chủ yếu đến các vận
động cảm ứng, đóng mở khí
khổng.
+Có đặc tính kích thích, tổng hợp,
vận động cảm ứng.
Hoạt động 2: Tìm hiểu ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Tiểu kết
-Đặt vấn đề: nêu những
hiểu biết về quang chu kì
và hoocmon thực vật trong
sản xuất như thế nào?
?.Nêu các ứng dụng về
thúc đẩy sự ra hoa của cây
trồng trong nông nghiệp ở
địa phương em.
-Nhận xét đánh giá và bổ
sung thông tin:
+ngoài ra dùng tia
laze( ánh sáng nhân tạo)
điều khiển sự ra hoa. Đó là
triển vọng của nền nông
nghiệp laze ở Việt Nam.
+Tạo được quang hợp nhân
tạo cho các cây trồng ở các
vùng khí hậu khắc nghiệt
như miền trung.
-Kết luận( tiểu kết)
-HS nghiên cứu trả lời:
+chiếu sáng để cây ra hoa hay
hạn chế cây ra hoa.
+nhân giống cây trồng.
+sử dụng hoomon kích thích
ra hoa
+sử dụng phân bón
-HS nêu ví dụ:
+Bắn pháo sáng vào ban đêm
ngăn cản sự ra hoa của
mía(trong điều kiện ngày
ngắn).
+Hoa cúc là cây ngày ngắn,
ra hoa vào mùa đông nhưng
con người suốt năm có nhu
cầu về hoa cúc bàng cách
dùng màng đen tạo các đêm
nhân tạo, do đó mùa hè cúc
vẫn nở hoa.
II. Ứng dụng
-Để kích thích hay kìm hãm
sự ra hoa của các loài cây
thường sử dụng một số nhân
tố: ánh sáng, giberelin, chất
khoáng.
-Thực tế trong nông nghiệp,
trồng cây dựa vào yêu cầu
ánh sáng (chất lượng, độ dài
ngày) cho phép nhập nội,
chuyển vùng, trồng cây với
điều kiện quang hợp nhân
tạo.
4. Củng cố.
Cho HS nhắc lại kiến thức trong khung và nhấn mạnh:
-Cây ra hoa có sự tham ra Florigen và các điều kiện canh tác.
-Sự ra hoa của cây trồng phụ thuộc vào quang chu kì. Vai trò của Phitôcrôm rất có ý
nghĩa đối với sự ra hoa và có thể chuyển hóa giữa 2 dạng( P
660
và P
730
), cần cho cây ngày
dài và cây ngày ngắn.
-Triển vọng của việc áp dụng khoa học kỹ thuật thúc đẩy sự bền vững của nền nông
nghiệp có năng suất cao.
5. Bài tập về nhà.
-Trả lời các câu hỏi và bài tập SGK trang 139.
-Chuẩn bị bài mới-Bài 37: Sinh trưởng và phát triển ở động vật( SGK/140)
– Tranh phóng to hình 36.1 / SGK trang 137 và hình 36.2 trang 138.2. Chuẩn bị của học viên. Xem trước bài 36 SGK trang 136 để khám phá những tác nhân chi phối sự ra hoa, vận dụngtrong sản xuất nông nghiệp. V. Tiến trình lên lớp1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ : HS1 – Thế nào là hoocmon thực vật ? – Khi dùng những loại hoocmon thực vật cần chú ý quan tâm những yếu tố gì ? 3. Bài mới : Vào bài mới : Ra hoa là tín hiệu đặc biệt quan trọng của sự tăng trưởng, sự ra hoa chịu sự chi phối củanhững tác nhân nào và ứng dụng trong thực tiễn nông nghiệp như thế nào ? Nội dung bài mới : Hoạt động 1 : Tìm hiểu những tác nhân chi phối sự ra hoa. Hoạt động của GV Hoạt động của Tiểu kết ?. Kể tên những tác nhân chi phối sựra hoa của cây ?. Nêu ví dụ chứng tỏ tuổicây có ảnh hưởng tác động đến sự ra hoa ?. Tuổi cây và lượng hoocmoncó tác động ảnh hưởng như thế nào đếnsố lượng hoa đực và cái ?. Nêu những điều kiện kèm theo ngoại cảnhảnh hưởng đến sự ra hoa ?. Những yếu tố ngoại cảnh ảnhhưởng như thế nào đến sự phânhoá hoa đực và hoa cái. – Nhận xét, rút ra Tóm lại giốngtiểu kết. – Giới thiệu thực chất florigen – Treo tranh hình 36.1 trang 137 phóng to. – Yêu cầu HS trình diễn và giảithích thí nghiệm. ?. Giả sử khi chiếu sáng > 12 cây nào sẽ ra hoa, cây nàokhông ra hoa ? Tại sao trong thí nghiệm câychậu B ra hoa ?. Florigen được hình thành ởđâu và tác động ảnh hưởng như vậy nào-GV lắng nghe nhận xét và kếtluận giống tiểu kết. ? Cho biết loại cây ra hoa kếtquả vào mùa hè và loại cây rahoa tác dụng vào mùa đông-HS vấn đáp : tuổicây, điều kiệnngoại cảnh. – HS vấn đáp : vdSGK-HS trảlời : – HS vấn đáp : ( nhưtiểu kết ) – HS vấn đáp : – HS lắng nghe vàghi bài-HS trình diễn thínghiệm : ghép 2 cây, giải quyết và xử lý ra hoa ởcây này thì cây kiacũng ra hoa. – HS vấn đáp : câychậu A ra hoa, câychậu B không rahoa. – HS vấn đáp : … … …. – HS vấn đáp : … … …. I. Các tác nhân chi phối sự rahoa. 1. Tuổi cây-Sự ra hoa tương quan với tuổi cây, với lượng hoocmon. 2. Vai trò ngoại cảnh. – Điều kiện ngoại cảnh : ánh sáng, nhiệt độ, CO, nhiệt độ, chấtkhoáng …. – Kết luận : Nhân tố môitrường → Hoocmon thực vật → Bộmáy di truyền ( AND ) → Giới tínhđực cái. 3. Hoocmon ra hoa – Florigena ) Bản chất florigen : là một hợp chất của Gibêrilin ( kích thích sự sinh trưởng của đếhoa ) và anezin ( kích thích sự ramầm hoa ) b ) Tác động của Florigen : – Lá là cơ quan sản sinh raflorigen kích thích sự ra hoa. – Tác nhân kích thích nở hoa cóthể được truyền qua chỗ ghép. 4. Quang chu kì : ? Tại sao cây ra hoa tác dụng vàocác mùa khác nhau trong năm ? Điều đó có tương quan gì đến ánhsáng ? ?. Quang chu kì là gì ?. Quang chu kì tác động ảnh hưởng đếncác quy trình nàoTreo tranh hình 36.2 / SGKphóng to, nhu yếu HS quan sát. ?. Giải thích cây ra hoa trongđiều kiện nào. – Nhận xét và rút ra Tóm lại ?. Vậy dựa vào quang chu kì, cóthể phân thành những loại cây nào-Yêu cầu HS triển khai xong bảngsau : CâytrungtínhCâyngàyngắnCâyngàydàiThờiđiểmra hoaLoàicây ? Phitôcrom là gì ? Tồn tại mấydạng ? – GV nhận xét và hoàn thành xong kiếnthức : + P660hấp thu ánh sáng đỏ, cóbước sóng 660, kí hiệu P. Ánhsáng đỏ kích thích sự ra hoa củacây ngày dài + P730hấp thu ánh sáng đỏ xa có-HS vấn đáp : + cây ra hoa mùahè : cây hoaphượng …. + cây ra hoa mùađông : cây cafe, cây hoa sữa … – HS vấn đáp : mùahè ngày dài vàmùa đông ngàyngắn thời gianchiếu sáng khácnhau ở hai mùaảnh hưởng đếnviệc ra hoa củacác loài cây. – HS vấn đáp : … … – HS vấn đáp : nhưtiểu kết. – Quan sát hình vàtrả lời. – HS khác bổsung-HS vấn đáp : … – HS hoàn thànhbảng trên-HS vấn đáp : là sắctố enzim có ở chồia. Khái niệm – Quang chu kì là thời hạn chiếusáng xen kẽ với bóng tối ( độ dàingày – đêm ) tác động ảnh hưởng đến sinhtrưởng và tăng trưởng của cây. b. Vai trò-Tác động đến sự ra hoa, rụng lá, tạo củ, chuyển dời những hợp chấtquang hợp. c. Phân loại cây theo quang chukì-Cây trung tính : ra hoa ở cả ngàydài và ngày ngắn-Cây ngày ngắn : ra hoa trong điềukiện chiếu sáng ít hơn 12 – Cây ngày dài : ra hoa trong điềukiện chiếu sáng hơn 12. và chiếusáng nhấp nháy. 5. Phitôcroma. Khái niệmlà sắc tố enzim có ở chồi mầm vàchóp của lá mầm. b. Đặc điểm. – Phitôcrom có năng lực hấp thụánh sáng và sống sót ở 2 dạng : P660và P730hai dạng này hoàn toàn có thể chuyểnbước sóng 730 nm, kí hiệu PdxÁnh sáng đỏ xa kích thích sự rahoa của cây ngày ngắn ?. Vai trò của Phitôcrôm đối vớisự tăng trưởng ở thục vật có hoanhư thế nàomầm và chóp củalá mầmTồn tại ở 2 dạng : 660 và P730hoá lẫn nhau. Sáng, đỏ660730Tối, đỏ xac. Vai trò + Kích thích sự ra hoa + Tác động đa phần đến những vậnđộng cảm ứng, đóng mở khíkhổng. + Có đặc tính kích thích, tổng hợp, hoạt động cảm ứng. Hoạt động 2 : Tìm hiểu ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Tiểu kết-Đặt yếu tố : nêu nhữnghiểu biết về quang chu kìvà hoocmon thực vật trongsản xuất như thế nào ? ?. Nêu những ứng dụng vềthúc đẩy sự ra hoa của câytrồng trong nông nghiệp ởđịa phương em. – Nhận xét nhìn nhận và bổsung thông tin : + ngoài ra dùng tialaze ( ánh sáng tự tạo ) tinh chỉnh và điều khiển sự ra hoa. Đó làtriển vọng của nền nôngnghiệp laze ở Nước Ta. + Tạo được quang hợp nhântạo cho những cây xanh ở cácvùng khí hậu khắc nghiệtnhư miền trung. – Kết luận ( tiểu kết ) – HS điều tra và nghiên cứu vấn đáp : + chiếu sáng để cây ra hoa hayhạn chế cây ra hoa. + nhân giống cây cối. + sử dụng hoomon kích thíchra hoa + sử dụng phân bón-HS nêu ví dụ : + Bắn pháo sáng vào ban đêmngăn cản sự ra hoa củamía ( trong điều kiện kèm theo ngàyngắn ). + Hoa cúc là cây ngày ngắn, ra hoa vào mùa đông nhưngcon người suốt năm có nhucầu về hoa cúc bàng cáchdùng màng đen tạo những đêmnhân tạo, do đó mùa hè cúcvẫn nở hoa. II. Ứng dụng-Để kích thích hay kìm hãmsự ra hoa của những loài câythường sử dụng 1 số ít nhântố : ánh sáng, giberelin, chấtkhoáng. – Thực tế trong nông nghiệp, trồng cây dựa vào yêu cầuánh sáng ( chất lượng, độ dàingày ) được cho phép nhập nội, chuyển vùng, trồng cây vớiđiều kiện quang hợp nhântạo. 4. Củng cố. Cho HS nhắc lại kiến thức và kỹ năng trong khung và nhấn mạnh vấn đề : – Cây ra hoa có sự tham ra Florigen và những điều kiện kèm theo canh tác. – Sự ra hoa của cây cối nhờ vào vào quang chu kì. Vai trò của Phitôcrôm rất có ýnghĩa so với sự ra hoa và hoàn toàn có thể chuyển hóa giữa 2 dạng ( P660và P730 ), cần cho cây ngàydài và cây ngày ngắn. – Triển vọng của việc vận dụng khoa học kỹ thuật thôi thúc sự vững chắc của nền nôngnghiệp có hiệu suất cao. 5. Bài tập về nhà. – Trả lời những câu hỏi và bài tập SGK trang 139. – Chuẩn bị bài mới-Bài 37 : Sinh trưởng và tăng trưởng ở động vật hoang dã ( SGK / 140 )
Source: https://bem2.vn
Category: Ứng dụng hay