Mô hình Big-Five là gì? Ứng dụng vào công cụ Trait-Map® ra sao? | Học viện FamHRM

Mô hình Big-Five dựa trên khoa học hành vi và xếp các hành vi đó vào một tính cách nhất định. Mô hình tính cách Big-Five đo lường 5 yếu tố chính của tính cách con người, mỗi một yếu tố đại diện cho một nhóm tính cách khác nhau, 5 tính cách đó bao gồm: Sự cởi mở; Sự tận tâm; Sự hướng ngoại; Sự dễ chịu; Sự nhạy cảm.

Ngoài ra, Mô hình Big-Five còn có tên gọi khác là “OCEAN” trong đó, O:Openness (Sự cởi mở), C:Coscientiouness (Sự tận tâm), E:Extraversion (Sự hướng ngoại), A:Agreeableness (Sự dễ chịu), N:Neuroticism (Sự nhạy cảm).

Hãy cùng chúng tôi khám phá ý nghĩa 5 yếu tố chính trong Big-Five đó là gì?

Mỗi người trong tất cả chúng ta sẽ có khá đầy đủ 5 đặc thù tính cách này, chỉ có là tính cách nào tiêu biểu vượt trội và tính cách nào ít biểu lộ .

• Sự cởi mở (Openness): Đặc điểm nhóm tính cách này tập trung vào phản ánh sự sáng tạo, trí tưởng tượng và thích phiêu lưu. Nếu bạn có chỉ số cao về tính cách này, bạn sẽ tò mò về thế giới và môi trường xung quanh, tận hưởng những trải nghiệm mới và ham học hỏi hay có tính cầu tiến cao.

trái lại, bạn có chỉ số điểm thấp bạn sẽ có tính cách hướng về không thích thay đổi, ngại tiếp thu sáng tạo độc đáo mới và ít đổi khác, triển khai theo lối mòn hay chú trọng truyền thống lịch sử .

Chi tiết như sau, những người có tính cởi mở cao thường là:

• • Rất sáng tạo
  • Sẵn lòng thử những điều mới
  • Tập trung vào giải quyết những thách thức mới
  • Hứng thú khi nghĩ về các khái niệm trừu tượng

Những người có khuynh hướng cởi mở thấp thường là :

• • Không thích thay đổi
  • Không thích những thứ mới
  • Chống lại những ý tưởng mới
  • Không giàu trí tưởng tượng
  • Không thích các khái niệm trừu tượng hoặc lý thuyết

• Sự tận tâm (Coscientiouness): Ở nhóm tính cách này, bạn sẽ có sự chu đáo, chuẩn bị kỹ càng (biết lập kế hoạch và thực hiện chúng) hay các hành vi hướng đến mục tiêu, có khả năng quan sát hay chú ý đến tiểu tiết, biết cách kiểm soát nóng giận và hiểu rằng hành vi và lựa chọn của bạn có thể ảnh hưởng đến người khác.

trái lại, nếu bạn có chỉ số điểm thấp bạn có nhiều khó khăn vất vả hơn với việc tổ chức triển khai và tập trung chuyên sâu vào một tiềm năng. Bạn có xu thế lộn xộn ( lỏng lẻo ), không thích cấu trúc và lịch trình. Bạn không nhìn nhận cao hoặc chăm sóc đến hành vi của bạn tác động ảnh hưởng đến người khác như thế nào .

Chi tiết như sau, những người có chỉ số tận tâm cao có xu hướng:

• • Dành thời gian chuẩn bị
  • Hoàn thành nhiệm vụ quan trọng ngay lập tức
  • Chú ý đến chi tiết
  • Thích có một lịch trình rõ ràng được lập ra

Những người có chỉ số tận tâm thấp có khuynh hướng :

• • Không thích cấu trúc và lịch trình
  • Làm việc khá lộn xộn và không quan tâm mọi việc 
  • Không cố gắng trả đồ vật về vị trí cũ 
  • Chần chừ các nhiệm vụ quan trọng
  • Không hoàn thành những việc họ phải làm

• Sự hướng ngoại (Extraversion): Đặc điểm ở nhóm tính cách này bạn sẽ dễ nhận thấy ở mình những tính cách về sự quyết đoán, hòa đồng, nói hơi nhiều và thể hiện rõ cảm xúc hoặc bạn luôn thấy thoải mái khi ở trước đám đông và các tình huống xã hội khác.

trái lại, bạn có chỉ số điểm thấp hay hoàn toàn có thể gọi là người hướng nội. Bạn sẽ có khuynh hướng tránh những trường hợp xã hội vì bạn nhận thấy mất rất nhiều nguồn năng lượng để tham gia. Bạn ít tự do hơn khi chuyện trò về cá thể, và cảm thấy tự do hơn khi lắng nghe người khác nói .

Chi tiết như sau, những người có xu hướng hướng ngoại cao thường: 

• • Tận hưởng việc là trung tâm của sự chú ý
  • Thích bắt đầu cuộc trò chuyện
  • Thích gặp gỡ những người mới
  • Có một vòng tròn xã hội rộng lớn gồm bạn bè và người quen
  • Dễ dàng kết bạn mới
  • Cảm thấy tràn đầy năng lượng khi họ ở xung quanh người khác
  • Nói trước khi họ nghĩ 

Những người có chỉ số hướng ngoại thấp thường có biểu hiện sau:

• • Thích sự cô độc hơn
  • Cảm thấy kiệt sức khi họ phải giao tiếp nhiều
  • Khó bắt đầu cuộc trò chuyện
  • Không thích những cuộc nói chuyện nhanh và linh hoạt 
  • Cẩn thận suy nghĩ mọi việc trước khi nói
  • Không thích trở thành trung tâm của sự chú ý

• Sự dễ chịu (Agreeableness): Ở nhóm tính cách này Bạn sẽ thấy biểu hiện của các đặc điểm mô tả lòng tốt, lòng vị tha, mức độ tình cảm, sự tin tưởng, cảm thông hay những biểu hiện cơ bản của sự dễ chịu. Nếu Bạn có chỉ số cao về đặc điểm này bạn là một người thoải mái với việc tốt bụng và thân thiện với người khác, người khác luôn xem bạn rất hữu ích và hợp tác.

trái lại, nếu bạn đạt điểm thấp về đặc thù này, bạn sẽ dễ bị thao túng hơn và thường không thân thiện với người khác. Bạn cũng hoàn toàn có thể được coi là một người cạnh tranh đối đầu hơn và ít hợp tác hơn .

Chi tiết như sau, những người có đặc điểm cao về sự dễ chịu:

• • Có một sự hứng thú tìm hiểu về người khác.
  • Chăm sóc người khác.
  • Cảm thấy đồng cảm và quan tâm đến người khác.
  • Thích giúp đỡ và đóng góp cho hạnh phúc của người khác.

Những người có đặc thù thấp về sự thoải mái và dễ chịu :

• • Ít quan tâm đến người khác.
  • Không quan tâm đến cảm giác của người khác.
  • Ít quan tâm đến vấn đề của người khác.
  • Xúc phạm và coi thường người khác.

• Sự nhạy cảm (Neuroticism): Nhóm tính cách này được xem là một đặc điểm mô tả sự ổn định cảm xúc tổng thể của một cá nhân. Nếu bạn có chỉ số cao về đặc điểm tính cách này, bạn có khuynh hướng buồn bã, ủ rũ và cảm xúc không ổn định (cáu kỉnh) hay suy nghĩ tiêu cực.

trái lại, bạn có điểm số thấp về đặc thù này được coi là không thay đổi, kiên cường hơn về mặt cảm hứng .

Chi tiết như sau, những người mắc chứng nhạy cảm cao có xu hướng:

• • Trải qua nhiều căng thẳng
  • Lo lắng về nhiều thứ 
  • Dễ dàng cảm thấy buồn phiền
  • Trải nghiệm những thay đổi đáng kể trong tâm trạng
  • Bồn chồn, lo lắng

Những người có chỉ số thấp trong đặc thù này thường bộc lộ như sau :

• • Ổn định về mặt cảm xúc
  • Đối phó tốt với căng thẳng
  • Hiếm khi cảm thấy buồn hay thất vọng
  • Không lo lắng nhiều
  • Rất thoải mái

Với nhiều nghiên cứu khóa học cho thấy, tính cách của một người được hình thành bởi 2 yếu tố: sinh học (di truyền) và môi trường sống. Hai yếu tố này có vai trò quan trọng và ảnh hưởng đến sự phát triển của mỗi yếu tố trong Big-Five. Điều đó chứng minh rằng, đặc điểm tính cách của một người có thể thay đổi nhưng tính cách thì không thay đổi.

Ví dụ: Một người hướng ngoại sẽ luôn hướng ngoại, nhưng theo thời gian và kinh nghiệm sống tích lũy nhiều hơn, tính cách hướng ngoại sẽ thể hiện ở mức độ sâu sắc, chuẩn mực hơn. Việc chúng ta nên làm là điều chỉnh những hành vi quá mức hoặc quá ít ảnh hưởng đến đặc điểm tính cách, giúp người tham gia hiểu chính mình và sống hạnh phúc hơn.

Hãy nhớ rằng, đặc thù tính cách chỉ là những phạm trù chung – nó không thực sự miêu tả hay định nghĩa một người hoàn hảo, cũng không chớp lấy được sự phức tạp của hầu hết tính cách của mọi người. Thay vào đó, hãy nghĩ về chúng như một giải pháp đặt tên tiện lợi để hiểu rõ hơn về bản thân và người khác .

Mô hình Big-Five được áp dụng như thế nào?

Mô hình Big-Five được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới, giúp xác định tính cách người tham gia hay nhận diện các dạng tính cách (hiện và ẩn) của họ. Từ đó, hiểu bản thân nhiều hơn, sống và làm việc hạnh phúc hơn.

Bạn hãy xem thêm video bên dưới để hiểu hơn về năm đặc thù tính cách của con người. Video có phụ đề Tiếng Việt / Anh .
Với nền tảng Big-Five®, Trait-Map® sẽ phản ánh điều gì? Giúp ít được gì cho người tham gia? Hãy cùng xem những bài chia sẻ tiếp theo.Xêm thêm : Báo cáo Trait-Map ® phản ánh những chỉ số nào về tính cách ? ( Phần 1 )

Source: https://bem2.vn
Category: Ứng dụng hay