(Nhạc)
Hãy cùng gặp gỡ nhà hóa học của chúng ta, Harriet.
Cô ấy có một phản ứng hóa học cần xảy ra nhanh hơn.
Nhà hóa học có thể tùy ý sử dụng một số phương pháp
để làm tăng tốc độ phản ứng,
và cô ấy biết có 5 cách.
Và để nhớ chúng, cô ấy nghĩ lại những ngày
khi cô còn là học sinh cấp 3,
và ngày cô có cuộc hẹn dạ tiệc khiêu vũ.
Ở trường, Harriet đang ngồi tự học vào giờ nghỉ.
Cô không để ý thời gian và sắp bị trễ học.
Cô không biết Harold đang ở ngay lối rẽ và cũng sắp trễ giờ.
Cả hai đều chạy nhanh vào lớp,
và cứ thế, cả hai va thẳng vào nhau.
Đây không phải là sự va chạm nhẹ.
Họ đâm thẳng vào nhau mạnh đến nỗi anh ta làm rơi hết sách khỏi tay cô.
“Mình xin lỗi,” anh ta nói. “Để mình giúp bạn.”
Anh ta tử tế giúp cô nhặt lại sách của mình,
và lịch sự tỏ ý cùng cô vào lớp.
Và bạn sẽ không bao giờ đoán ra sau đó ai sẽ đi cùng ai đến tiệc khiêu vũ năm đó.
Vâng, chính hai người họ.
Vậy, từ ví dụ này chúng ta có thể thấy,
chìa khóa để có một cuộc hẹn dạ tiệc khiêu vũ
đó là đâm sầm vào một ai đó và làm rơi sách khỏi tay người đó.
Giờ thì có lẽ bạn cũng nhận ra rằng không phải tất cả những cuộc va chạm đều dẫn đến cuộc hẹn dạ tiệc khiêu vũ,
may mắn thay.
Các cuộc va chạm phải có hai đặc điểm quan trọng:
Một là phải đúng hướng để làm rơi sách khỏi tay người đó,
và hai là, phải đủ năng lượng để làm rơi sách xuống.
Không bao lâu sau sự cố tình cờ này,
Harriet quyết định nói tất cả những chuyện ấy với tôi, giáo viên Hóa của cô.
Tôi để ý thấy có một số điểm tương tự thú vị
giữa câu chuyện của cô và tốc độ phản ứng hóa học,
điều đã xảy ra như chính những gì cô ấy học ở hành lang vào ngày xảy ra cuộc va chạm.
Chúng tôi cùng nhau quyết định vạch ra hai mục tiêu.
Harriet muốn giúp đỡ tất cả các học sinh Hóa học
và các nhà Hóa học nhớ cách tăng tốc độ phản ứng hóa học,
và vốn là một người rất tử tế, tôi đã quyết định nhiệm vụ của tôi chính là
giúp tạo ra môi trường giáo dục
mà nơi đó xảy ra nhiều hơn nữa những cuộc va chạm làm rơi sách
để làm tăng cơ hội cho các nhà hóa học tương lai
có thể có cuộc hẹn dạ tiệc khiêu vũ.
Để có thể tăng cơ hội có được cuộc hẹn dạ tiệc khiêu vũ dễ dàng,
tôi giả sử có 5 thay đổi trong cả trường
tương tự như 5 cách làm tăng tốc độ phản ứng hóa học của Harriet.
Đầu tiên, tôi đề xuất chúng ta làm hẹp kích thước hành lang lại.
Điều này sẽ làm việc di chuyển an toàn trong hành lang khó khăn hơn,
và sẽ gây ra nhiều cuộc va chạm hơn so với trong hành lang rộng hơn.
Và nhờ tăng số cuộc va chạm, chúng ta làm tăng xác suất
cuộc va chạm xảy ra theo đúng hướng
và đủ năng lượng để tạo ra cuộc hẹn đến dạ tiệc khiêu vũ.
Và bây giờ, nói theo ngôn ngữ Hóa học, điều này giống như
việc làm giảm thể tích bình phản ứng hoặc hỗn hợp phản ứng.
Làm như vậy, các hạt sẽ đến gần nhau hơn,
và nhiều cuộc va chạm xảy ra hơn.
Nhiều cuộc va chạm hơn nghĩa là xác suất
xảy ra nhiều cuộc va chạm có năng lượng và cấu hình phù hợp hơn.
Thứ hai, tôi giả sử tăng tổng số học sinh toàn trường lên.
Nhiều học sinh hơn tức là sẽ có nhiều cuộc va chạm hơn.
Bằng cách tăng số lượng hạt cho cuộc va chạm,
chúng ta tạo ra môi trường để có thể xảy ra nhiều cuộc va chạm hơn.
Thứ ba, chúng ta phải giảm thời gian nghỉ giữa các tiết học.
Chúng ta hãy giảm nó xuống một nửa đi.
Làm như vậy, học sinh sẽ cần phải di chuyển nhanh hơn để đi từ lớp này sang lớp tiếp theo.
Tăng vận tốc sẽ đảm bảo cho các cuộc va chạm
có năng lượng phù hợp cần thiết để làm rơi sách.
Điều này tương tự như việc tăng nhiệt độ
của hỗn hợp phản ứng.
Nhiệt độ cao hơn nghĩa là các hạt sẽ di chuyển nhanh hơn.
Các hạt di chuyển nhanh hơn nghĩa là nhiều năng lượng hơn,
và xác suất xảy ra va chạm trong phản ứng lớn hơn.
Thứ tư, các học sinh không được đi thành từng cụm.
Đi thành từng cụm nghĩa là các học sinh ở bên ngoài cụm
sẽ ngăn những bạn ở giữa thực hiện bất kỳ cuộc va chạm nào.
Bằng cách tách nhau ra, mỗi học sinh sẽ có nhiều diện tích tiếp xúc hơn
để sẵn sàng cho một cuộc va chạm.
Khi các hạt dính thành cụm,
diện tích bề mặt rất nhỏ, và chỉ những hạt bên ngoài mới có thể va chạm.
Tuy nhiên, nhờ tách các cụm này ra thành các hạt đơn lẻ,
tổng diện tích bề mặt tăng lên,
và mỗi hạt làm lộ ra bề mặt có thể phản ứng.
Cách thứ 5 và cũng là cách cuối cùng, chúng ta thuê một bà mối.
Va vào nhau và làm rơi sách quá bạo lực phải không?
Có cách nào dễ hơn để có cuộc hẹn mà cần ít năng lượng khởi đầu hơn không?
Và bà mối sẽ giúp chuyện này.
Bà mối sẽ giúp cặp đôi gặp nhau dễ dàng hơn
bằng cách sắp xếp một buổi xem mắt.
Bà mối của chúng ta giống như một chất xúc tác.
Các chất xúc tác hóa học giúp làm giảm năng lượng hoạt hóa,
hay nói cách khác là làm giảm năng lượng cần thiết để bắt đầu phản ứng.
Chúng thực hiện điều này bằng cách mang hai chất đến gần nhau
và định đúng hướng cho chúng trong không gian để cả hai có thể gặp nhau
với cấu hình phù hợp và cho phép phản ứng xảy ra.
Vậy, tóm lại:
Nếu một nhà hóa học tương lai muốn có một cuộc hẹn dạ tiệc khiêu vũ
anh ta phải va vào người khác và làm rơi sách khỏi tay họ.
Và nếu một nhà hóa học muốn làm cho phản ứng hóa học xảy ra,
thì các chất phải va vào nhau đúng hướng
với mức năng lượng phù hợp.
Và cả hai quá trình này đều có thể được làm tăng nhanh hơn nhờ sử dụng 5 phương pháp tôi vừa trình bày.