Sinh thiết – Y Học Cộng Đồng

Sinh thiết là gì?

Sinh thiết (Biopsy) là thủ thuật lấy một mẫu mô nhỏ từ một phần của cơ thể. Các mẫu mô sau đó được khảo sát dưới kính hiển vi để tìm tế bào bất thường. Đôi khi mẫu mô được khảo sát theo nhiều cách khác nhau. Ví dụ, nó có thể được thử nghiệm với thuốc thử hóa học để giúp xác định các hóa chất bất thường trong mẫu mô. Đôi khi các xét nghiệm được thực hiện trên mẫu mô để tìm vi khuẩn hoặc các mầm bệnh khác.

Tại sao cần thực hiện sinh thiết?

• Sinh thiết thường quan trọng để chẩn đoán ung thư. Sinh thiết thường được thực hiện nếu bạn có một khối u hoặc sưng một phần của cơ thể mà không có nguyên nhân rõ ràng. Trong những tình huống này, thường chỉ có cách duy nhất là sinh thiết lấy mẫu mô đem khảo sát các tế bào dưới kính hiển vi mới xác định được khối u có phải là ung thư hay không. Tế bào ung thư khác với các tế bào bình thường.
• Nhiều bệnh khác nhau có thể được chẩn đoán bằng cách sinh thiết. Ví dụ, viêm gan hoặc viêm thận có thể được nhìn thấy trên mẫu sinh thiết. Có nhiều nguyên nhân gây viêm và đôi khi sinh thiết có thể xác định được tế bào đặc biệt chỉ xảy ra với các loại viêm cụ thể.
• Đôi khi bạn đã có bệnh, nhưng chỉ sinh thiết mới có thể giúp đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh này. Ví dụ, sinh thiết để xem viêm nhiễm nặng như thế nào trong một cơ quan ví dụ như gan.

Thực hiện sinh thiết như thế nào?

Có rất nhiều thủ thuật khác nhau để có được mẫu sinh thiết. Nó phụ thuộc vào cơ quan cần sinh thiết. Ví dụ:

[external_link_head]

Sinh thiết bấm (A ‘punch’ biopsy)

Sinh thiết bấm rất hữu ích để chẩn đoán một loạt các bệnh của da. Một dụng cụ đặc biệt bấm một lỗ nhỏ thông qua các lớp trên cùng của da để lấy một mẫu da cần sinh thiết. Để thực hiện thủ thuật không gây đau, bác sĩ có thể tiêm một số thuốc tê tại chỗ hoặc bôi một số kem gây tê trước.

Hình: Sinh thiết bấm.

Sinh thiết kim (A ‘needle’ biopsy)

Sinh thiết kim có thể lấy mẫu mô từ các cơ quan hoặc khối u dưới da. Ví dụ, một ống kim dài đặc biệt có thể được đâm xuyên qua da vào thận, gan, tuyến giáp, tủy xương, hoặc khối u bất thường, vv.. Một mẫu nhỏ của mô có thể thu được theo cách này. Bác sĩ thường sẽ dùng một kim nhỏ để tiêm thuốc tê tại chỗ vào da trước khi sinh thiết kim để thực hiện thủ thuật không gây đau.

[external_link offset=1]

Hình: Sinh thiết kim.

Sinh thiết nội soi (Endoscopic biopsies)

Nội soi là dùng ống nội soi (endoscope) nhỏ để “nhìn” vào các phần khác nhau của cơ thể. Sinh thiết thường được thực hiện trong các thủ thuật nội soi. Ví dụ, trong nội soi dạ dày (ống nội soi được đưa qua miệng và vào dạ dày), bác sĩ có thể lấy sinh thiết niêm mạc dạ dày.

Hình: Sinh thiết dạ dày nội soi.

Xem bài Nội soi phế quản , Nội soi dạ dày , Nội soi đại tràng .

Sinh thiết cắt bỏ (Excisional biopsy)

Sinh thiết cắt bỏ có nghĩa toàn bộ khối u được lấy ra để để tìm tế bào bất thường. Sinh thiết cắt bỏ có thể được thực hiện dưới gây tê tại chỗ hoặc gây mê toàn thân, tùy thuộc vào vị trí của khối u. Ví dụ, loại sinh thiết này có thể được thực hiện cho khối u ở vú.

[external_link offset=2]

Hình: Sinh thiết cắt bỏ.

Sinh thiết trong phẫu thuật (Perioperative biopsy)

Đôi khi, bạn đang được phẫu thuật, bác sĩ phẫu thuật có thể lấy một mẫu mô nhỏ đem khảo sát trong vòng vài phút. Điều này có thể giúp các bác sĩ phẫu thuật xác định nguyên nhân của khối u, và quyết định tiến hành phẫu thuật thế nào.

Thông tin thêm

Trên đây chỉ hướng dẫn ngắn gọn. Có nhiều loại sinh thiết khác nhau. Bác sĩ sẽ có thể cung cấp thêm thông tin về các loại sinh thiết bạn có thể được thực hiện.

Tài liệu tham khảo

http://www.patient.co.uk/health/biopsy [external_footer]