Nụ cười trên những xe lăn

Tôi có hơn 4 năm ở chiến trường Campuchia (chiến trường K). Với tất cả những người lính khi đó, kỹ năng phát hiện mìn và gỡ mìn được xem là sống còn. Nhưng dù giỏi phát hiện, gỡ mìn đến thế nào thì chuyện đạp mìn, vướng mìn gần như khó tránh khỏi.

Chiến đấu để lấy lại sự sống

Hôm vừa qua, tiễn đồng đội Nguyễn Văn Thạnh ( thương bệnh binh 1/4, 95 %, tức chỉ còn 5 % sức khỏe thể chất ) đến nơi an nghỉ ở đầu cuối, hình ảnh cảm động nhất là khi đồng đội cũ khiêng chiếc xe lăn đưa xuống mộ. Mọi người rơi nước mắt. Đồng đội tôi và mái ấm gia đình cứ nghĩ Thạnh mất hai chân, ngồi xe lăn, thao tác trên xe lăn suốt từ năm 1980 đến nay, giờ bạn ấy đi về bên kia quốc tế cũng cần có chiếc xe lăn .

Hai thương binh Nguyễn Văn Thạnh (bìa trái) và Trần Thanh Cảnh

Bức ảnh ấy đăng lên mạng xã hội, một người xem đã ghi cảm hứng : ” Có lẽ không nên chôn theo chiếc xe lăn, vì một người như đồng đội ấy, ở thiên đường xứng danh được Thượng đế ban tặng lại đôi chân diệu kỳ ” .Có thể vậy. Một thương bệnh binh như bạn Thạnh, hai chân bị cắt cụt gần tới háng, mà phấn đấu trở thành một người kinh doanh thành đạt, sống chí tình với đồng đội, nếu có phép mầu nào đó thì xin có lại cho Thạnh đôi chân bạn từng mơ ước .Ba thương bệnh binh 1/4, số 1 từ trái qua : Nguyễn Văn Hùng, Nguyễn Văn Thạnh và Lê KhácMột đồng đội nữa của tôi là Tạ Ngọc Châu ( quê Tư Nghĩa, Tỉnh Quảng Ngãi ) cũng mất hai chân vì mìn nhưng như mong muốn hơn Thạnh vì không phải cắt cụt tới háng nên vẫn dùng được nạng. Châu ít ám ảnh về đại chiến. Điều Châu chăm sóc nhất là kiếm tiền nuôi con ăn học. Lần ghé nhà bạn ở Tư Nghĩa, hình ảnh đập vào mắt tôi là bạn bỏ nạng, ” đi ” bằng hai tay móc vào hai cái đòn nhỏ, chuyển dời thật lẹ để chăm nom đàn heo – nguồn sống của mái ấm gia đình .Hai thương bệnh binh Nguyễn Văn Thạnh ( bìa trái ) và Nguyễn Văn HùngThật diệu kỳ, Châu nuôi mấy đứa con đều thành đạt. Hôm đám cưới con ở TP TP HCM, Châu vận bộ veston đẹp lộng lẫy. Nhìn bạn ấy niềm hạnh phúc, nước mắt tôi cứ tự nhiên lăn dài .Còn hôm đám cưới con gái Thạnh, tôi đề xuất bạn ấy nỗ lực mang cặp chân giả, chơi bộ đồ veston cho đẹp nhưng Thạnh bảo : ” Có sao chơi vậy, khiêng giúp tao với cả xe lăn lên sân khấu ” ! Hình ảnh đó cũng đẹp diệu kỳ .Nhiều lắm, biết bao nhiêu đồng đội tôi sau đại chiến đã phải sống cả đời trên xe lăn. Ngoài Thạnh, Châu còn là Lê Khác ( thương bệnh binh 85 % ), Nguyễn Văn Hùng ( thương bệnh binh 90 % ) … đều phải neo phần đời còn lại trên những chiếc xe lăn. Xót xa làm thế nào .Với những thương bệnh binh đặc biệt quan trọng nặng, để sống được, họ đã biết bao lần cưa, xẻ rồi lại xẻ, cưa, đau không hề tưởng tượng nổi, có lúc muốn chết đi cho nhẹ thân. Bạn Thạnh từng tâm sự, hồi điều trị ở Bệnh viện Mặt trận 479 ( Siem Reap – Campuchia ), vết thương hành hạ kinh hoàng, bạn ấy muốn chết và vạch ra kế hoạch chết hẳn hoi. Thương binh thường được y tá cấp cho thuốc ngủ, vì quá đau không ngủ được nên Thạnh để dành được vài chục viên, đủ để chết .Đồng đội đưa chiếc xe lăn xuống mộ hôm tiễn thương bệnh binh Nguyễn Văn Thạnh về nơi an nghỉ ở đầu cuốiNhưng số bạn ấy còn sống và phải sống khi cô y tá phát hiện ra. Cô y tá vừa khóc vừa nói với Thạnh : ” Anh à, còn 1 % cũng phải chiến đấu để lấy lại sự sống. Nếu có chết, về quốc gia mình mà chết anh ơi “. Gan lì như Thạnh, thế mà lúc ấy những giọt nước mắt cũng tự lăn ra .

Hai điều đặc biệt

Không thể có số liệu thống kê về hậu quả của mìn trong cuộc chiến tranh ấy, nhưng ở Trung đoàn 812 (Sư đoàn 309), trong hơn 10 năm chiến đấu trên chiến trường K, có rất nhiều lần bổ sung quân. Thường mỗi năm vài đợt, để bù số chiến sĩ hy sinh, đặc biệt là số bị thương do mìn.

Chiến trường K có hai điều đặc biệt quan trọng. Một, đó là cuộc cuộc chiến tranh không có tù binh của phía Pol Pot. Vì hễ bắt được tù binh của ta, trước sau gì Pol Pot cũng giết. Đó cũng là nguyên do bộ đội ta luôn thủ một quả lựu đạn, như lời nguyền bất di bất dịch, để nếu bị Pol Pot bắt sống thì tự xử nhanh gọn. Trong khi đó, phía ta bắt được hàng trăm ngàn tù binh và tổng thể được đối xử tử tế, trả về nguyên quán sinh sống. Hai, đây là cuộc cuộc chiến tranh mìn, đủ những loại mìn văn minh nhất, ngày càng tân tiến, sức công phá càng gian ác .Hồi đơn vị chức năng tôi bảo vệ biên giới ở Đắk Lắk ( 1977 – 1978 ), khi đó chỉ có mìn K58 do Trung Quốc sản xuất. Đây là loại mìn sát thương bằng uy lực của 4 lạng thuốc nổ bên trong mà Trung Quốc ” nhái ” theo mẫu của Liên Xô nhưng K58 màu xanh, còn mẫu của Liên Xô màu đen .Năm 1979, Sư đoàn 309 của chúng tôi chuyển địa phận qua Battambang, khởi đầu Open mìn KP2, loại nhảy nổ, có nghĩa là khi vướng phải, quả mìn bật lò xo nhảy lên cao khoảng chừng 80 cm. Với 2 lạng thuốc nổ và mảnh vụn sát thương, ai vướng phải quả này mất chân là chuyện phải xảy ra .Mục đích của loại mìn KP2 là loại đối phương khỏi vòng chiến đấu. Tháng 3-1979, Trung đoàn 812 tiếp quản Pailin ( một thị xã sát biên giới Campuchia – Xứ sở nụ cười Thái Lan ), lúc đó đang do một tiểu đoàn Bộ đội Biên phòng đứng chân. Ngay trong ngày tiên phong, tiểu đoàn đã dính nhiều quả KP2 nên có bị thương, quyết tử .Pailin là một thị xã kế hoạch, có những rừng cafe ngút ngàn, có mỏ đá quý được khai thác hơn 1 thế kỷ qua, với những viên sapphire xanh tuyệt đẹp. Nghe nói vào đầu thế kỷ thứ XX, 90 % lượng sapphire xanh trên toàn thế giới có nguồn gốc từ mỏ Pailin .

Chỉ chạm là nổ

Phía Tây Pailin là những dãy núi kế hoạch mà bằng mọi giá Trung đoàn 812 phải chiếm để kiến thiết xây dựng tuyến chốt phòng thủ. Muốn thế, phải vượt qua một bãi mìn hỗn hợp dưới chân núi .Sau KP2 là mìn đè nổ 652A, chỉ chứa khoảng chừng 1 lạng thuốc nổ nhưng sát thương rất uy lực. Và cũng gần như lập tức mìn 652B sinh ra, thử nghiệm ngay ở mặt trận Pailin. Đây là loại mìn chạm nổ, không hề gỡ được, sử dụng pin vi mạch, chỉ cần chạm là nổ, rất nhạy .Đó chỉ là những loại mìn chống bộ binh, còn chống tăng thì loại cổ xưa đạp nổ được thay bằng TM46 với 8 kg thuốc nổ. Hãy tưởng tượng sức công phá của 8 kg thuốc nổ TNT. Kể cụ thể những loại mìn như vậy mới thấy được đặc thù của cuộc cuộc chiến tranh mìn .Có lần, chở tử sĩ về chôn tạm ở trường bay Battambang, ghé thăm đồng đội nằm điều trị ở Đội Điều trị 7, thấy gần như toàn bộ đồng đội đều cụt chân. Có những buổi sáng thương bệnh binh ngồi phơi nắng, tự gõ vào ống chân của mình để bắt giòi. Những con giòi trắng, giòi đen sinh sôi nảy nở trong ống chân đang hoại tử, rơi ra, trông rất sợ !Bạn Nguyễn Văn Thạnh khi bị mìn chỉ mất hai bàn chân, nhưng quy trình điều trị dài ngày thiếu kháng sinh nên vết thương hoại tử, phải tháo khớp gối và cắt đến tận nửa đùi trên. Chiến trường mà .

Trở lại chiến trường xưa

Mấy năm trước, trở lại chiến trường xưa, ghé Siem Reap, thấy một ban nhạc gồm những người dân K là nạn nhân của bom mìn, lập ra để ca hát kiếm sống.

Đến Pailin, những nông trường cafe không còn nữa mà thành những rừng mì ( sắn ) ngút ngàn. Trên những con đường mới làm rất tốt, thấp thoáng là những người nông dân chống nạng. Họ cũng là những nạn nhân của mìn. Ghé bãi mìn xưa, nhà cửa đã mọc lên nhưng đôi lúc vẫn thấy những tấm bảng : ” Khu vực nguy hại – có mìn ” .Mìn đã để lại những hậu quả, gánh nặng cho xã hội không hề tưởng tượng được. Đó là nguyên do Công ước về cấm sử dụng, tàng trữ, sản xuất và chuyển giao những loại mìn sát thương cá thể ( hiệu lực thực thi hiện hành 1-3-1999 ) phải sinh ra, tất yếu là những nước xuất khẩu vũ khí đâu có chịu ký ( ? ) .

“Họ đã sống, chiến đấu vì đức hạnh, vì nhân phẩm con người, vì để cứu rỗi một dân tộc bên bờ diệt chủng mà lịch sử sẽ không bao giờ quên. Thời gian trôi qua, họ sẽ trở thành những người lính già trên xe lăn nhưng không bao giờ “chết”.

Source: https://bem2.vn
Category: TỔNG HỢP