Thế nào là thụ tinh nhân tạo?

Ước muốn về thụ tinh nhân tạo đã được đặt ra trên 200 năm nay thông qua việc bơm tinh dịch tươi vào buồng tử cung. Trên thế giới, kỹ thuật IUI sử dụng tinh trùng lọc rửa đã được áp dụng từ những năm 0877074074. Hiện nay, kỹ thuật thụ tinh nhân tạo đang được áp dụng rộng rãi nhất do những tiến bộ trong kỹ thuật lọc rửa tinh trùng và khả năng tiên đoán thời điểm rụng trứng.

Thụ tinh nhân tạo viết tắt của intrauterine insemination (IUI) là thụ tinh bằng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung – được tiến hành bằng cách chọn lọc tinh trùng khỏe nhất của người chồng, sau đó bơm vào buồng tử cung của người vợ ở thời điểm rụng trứng.

Kết quả là cho tinh trùng bơi vào ống dẫn trứng và thụ tinh với trứng của người vợ, từ đó dẫn đến thụ thai như bình thường. Tùy thuộc vào nguyên nhân dẫn đến vô sinh, kỹ thuật thụ tinh nhân tạo có thể được phối hợp với chu kỳ kinh nguyệt của người vợ hoặc sử dụng kết hợp với các loại thuốc hỗ trợ sinh sản.

Khả năng thụ thai của mỗi cặp vợ chồng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, do đó, kỹ thuật thụ tinh nhân tạo thường được chỉ định cho những trường hợp như sau:

• Mẹ đơn thân. Đối với những phụ nữ không lập gia đình nhưng vẫn muốn có con, do đó họ cần sử dụng tinh trùng của người hiến tặng để mang thai, kỹ thuật thụ tinh nhân tạo sẽ được chỉ định và hỗ trợ cho các bà mẹ đơn thân này. Mẫu tinh trùng của người hiến tặng được bảo quản đông lạnh và được lấy từ các phòng thí nghiệm đạt chứng nhận kiểm định, sau đó làm rã đông trước khi làm thủ thuật thụ tinh nhân tạo.
• Vô sinh không rõ nguyên nhân. Kỹ thuật thụ tinh nhân tạo thường được thực hiện như là biện pháp điều trị đầu tiên cho các cặp vợ chồng vô sinh không rõ nguyên nhân và kỹ thuật này cần kết hợp với các thuốc kích thích gây rụng trứng.
• Vô sinh liên quan đến lạc nội mạc tử cung. Đối với trường hợp vô sinh liên quan đến lạc nội mạc tử cung, người vợ cần sử dụng thuốc để hỗ trợ lấy được trứng chất lượng tốt cùng với thực hiện kỹ thuật thụ tinh nhân tạo thường là phương pháp điều trị đầu tiên.
• Nam giới vô sinh. Phân tích tinh dịch của người chống là một trong những bước đầu tiên trong đánh giá y tế về tình trạng vô sinh của các cặp vợ chồng hiếm muộn, xét nghiệm này cho thấy nồng độ tinh trùng dưới mức trung bình, khả năng di chuyển của tinh trùng yếu hoặc bất thường về kích thước và hình dạng của tinh trùng. Kỹ thuật thụ tinh nhân tạo có thể khắc phục một số vấn đề trên do đó kỹ thuật viên sẽ tách tinh trùng có tính di động cao ra khỏi mẫu tinh trùng của người chồng có chất lượng tốt để sẵn sàng cho thụ tinh nhân tạo.

• Yếu tố về cổ tử cung dẫn đến vô sinh. Cổ tử cung là phần thấp nhất của tử cung, là nơi giao nhau giữa tử cung và vách âm đạo. Nó nằm tại vị trí 7,6 tới 15,2 centimet ở bên trong và tận cùng của đường âm đạo. Chất nhầy được sản xuất bởi cổ tử cung vào khoảng thời gian rụng trứng tạo ra môi trường lý tưởng cho tinh trùng di chuyển từ âm đạo đến ống dẫn trứng. Nhưng, nếu chất nhầy cổ tử cung quá dày thì nó có thể cản trở hành trình của tinh trùng. Bản thân cổ tử cung cũng có thể ngăn không cho tinh trùng đến trứng. Hoặc cổ tử cung có sẹo do các thủ thuật gây ra bởi sinh thiết hoặc các thủ tục khác có thể khiến cho cổ tử cung dày lên. Kỹ thuật thụ tinh nhân tạo sẽ đi qua cổ tử cung của bạn, đặt tinh trùng trực tiếp vào tử cung.
• Yếu tố về rụng trứng dẫn đến vô sinh. Kỹ thuật thụ tinh nhân tạo cũng có thể được thực hiện cho những phụ nữ bị vô sinh do các vấn đề về rụng trứng, bao gồm cả việc không rụng trứng hoặc giảm số lượng trứng.
• Phụ nữ bị dị ứng với tinh dịch. Đây là trường hợp hiếm xảy ra, khi một người phụ nữ có thể bị dị ứng với protein trong tinh dịch của người chồng. Khi xuất tinh vào âm đạo sẽ dẫn đến hiện tượng gây đỏ, rát và sưng nơi tinh dịch tiếp xúc với niêm mạc. Bao cao su có thể bảo vệ phụ nữ khỏi các triệu chứng trên, nhưng nó lại cũng ngăn ngừa mang thai. Nếu độ nhạy với tinh dịch của người phụ nữ nghiêm trọng thì kỹ thuật thụ tinh nhân tạo sẽ được sử dụng hiệu quả với trường hợp này, vì những protein trong tinh dịch sẽ được loại bỏ trước khi tinh trùng được đưa vào âm đạo hoặc tử cung của người phụ nữ.

Thụ tinh nhân tạo là một thủ tục tương đối đơn giản, an toàn và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng thấp. Rủi ro có thể gặp bao gồm:

• Khi thao tác quá mạnh tay hay quá trình bơm tinh trùng vào buồng tử cung gặp nhiều trở ngại khó khăn sẽ xuất hiện hiện tượng chảy máu và tổn thương ở tử cung có thể xảy ra. Sử dụng những ống bơm nhỏ để tối ưu hóa việc đưa tinh dịch vào buồng tử cung còn có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tử cung và ống dẫn trứng.
• Nguyên nhân thường do kỹ thuật chuẩn bị tinh trùng hoặc không đảm bảo vô trùng khi thực hiện kỹ thuật bơm tinh trùng. Một nguyên nhân khác là do tình trạng nhiễm khuẩn trong quá trình xử lý tinh dịch dẫn đến vi khuẩn có cơ hội xâm nhiễm tử cung và buồng trứng.
• Mang đa thai. Bản thân kỹ thuật thụ tinh nhân tạo không liên quan đến việc tăng nguy cơ đa thai như sinh đôi, sinh ba hoặc nhiều hơn. Nhưng, khi phối hợp với các thuốc gây rụng trứng, nguy cơ đa thai tăng lên đáng kể. Mang đa thai có rủi ro cao hơn so với một thai, bao gồm chuyển dạ sớm và nhẹ cân.

4.1 Công tác chuẩn bị trước khi thực hiện thủ thuật

• Chuẩn bị mẫu tinh dịch. Người chồng sẽ được lấy mẫu tinh dịch tại văn phòng của bác sĩ hoặc sử dụng mẫu tinh trùng của người hiến tặng đã được làm đông lạnh. Do các yếu tố trong tinh dịch có thể gây ra các phản ứng trong cơ thể người phụ nữ dẫn đến cản trở quá trình thụ tinh, mẫu tinh trùng này sau đó sẽ được lọc rửa. Quy trình này sẽ tập trung vào những tinh binh khỏe mạnh, gan lì rồi cô đặc chúng lại thành một lượng dung dịch nhỏ.
• Sản xuất trứng: Bác sĩ có thể sẽ để trứng rụng tự nhiên hay kích thích trứng rụng theo chu trình IUI mà không dùng thuốc rụng trứng. Thuốc kích rụng trứng cũng có thể được chỉ định vào ngày đầu kỳ kinh để kích thích hai buồng trứng sản sinh ra vài quả trứng chín. Bình thường, mỗi phụ nữ chỉ có được một quả trứng rụng vào mỗi tháng.
• Lọc rửa tinh trùng: Một khi trứng rụng, người chồng sẽ cần xuất tinh và tinh trùng này sau đó sẽ được lọc rửa. Quy trình này sẽ tập trung vào những tinh binh khỏe mạnh, gan lì rồi cô đặc chúng lại thành một lượng dung dịch nhỏ.
• Bơm tinh trùng: Bác sĩ sẽ dùng một ống thông mỏng, dài qua cổ tử cung để đưa tinh trùng vào lòng tử cung. Quy trình này thường không đau nhưng một số chị em sẽ có hiện tượng chuột rút nhẹ.
• Kiểm tra thụ thai: Việc kiểm tra này sẽ hoàn tất khoảng 2 tuần sau khi bơm tinh trùng.

4.2 Trong quá trình thụ tinh nhân tạo

Trong khi nằm trên giường khám phụ khoa, người phụ nữ sẽ đặt chân vào bàn đạp và mỏ vịt sẽ được đưa vào âm đạo – tương tự như các thủ thuật khám sản khoa. Tiếp theo, bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ :

• Dùng một ống thông mỏng và dài có chứa tinh trùng khỏe mạnh
• Đặt ống thông vào âm đạo đi qua lỗ cổ tử cung và vào trong tử cung
• Đẩy mẫu tinh trùng qua ống vào tử cung
• Loại bỏ ống thông và mỏ vịt

Video đề xuất:

Quy trình thụ tinh trong ống nghiệm diễn ra như thế nào?

4.3 Sau thủ thuật thụ tinh nhân tạo

Sau khi thụ tinh, người phụ nữ sẽ được yêu cầu nằm ngửa trong một khoảng thời gian ngắn. Khi thủ thuật kết thúc, người phụ nữ có thể mặc quần áo, đi về và có thể thực hiện các hoạt động hàng ngày bình thường.

Sau 2 tuần, người vợ đến bệnh viện kiểm tra kết quả. Như vậy, với trường hợp thuận lợi, kể từ lúc bắt đầu thụ tinh nhân tạo đến khi biết kết quả có thai hay không mất khoảng 25-30 ngày. Nếu có thai sẽ tiến hành dưỡng thai, khám thai định kỳ.

Trường hợp chưa có thai, hai vợ chồng sẽ được hướng dẫn giao hợp tự nhiên, sau 2-3 tháng quay lại thực hiện thụ tinh nhân tạo lần kế tiếp.

Trường hợp thụ tinh nhân tạo nhiều lần thất bại, hoặc người chồng có tinh trùng yếu, ít tinh trùng, tinh trùng dị dạng; người vợ bị tắc vòi trứng hoặc lớn tuổi (≥ 40 tuổi), bệnh nhân sẽ được tư vấn phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, có hay không kèm các kỹ thuật liên quan như tiêm tinh trùng vào bào tương ứng (ICSI), phẫu thuật lấy tinh trùng (PESA/ MESA), trưởng thành trứng trong ống nghiệm (IVM), kỹ thuật hỗ trợ thoát màng…

Đây không chỉ lo ngại của riêng vợ chồng bạn mà còn là mối bận tâm của rất nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn. Nỗi lo không phải con mình đã hạn chế và ảnh hưởng rất nhiều đến quyết định của các cặp vợ chồng khi thực hiện thụ tinh nhân tạo. Chính vì vậy, việc kiểm soát để tránh nhầm lẫn mẫu tinh trùng, noãn, phôi được xác định là vấn đề quan trọng, phải đặt lên hàng đầu của tất cả các trung tâm hỗ trợ sinh sản. Trên thực tế, việc nhầm lẫn hay sự cố y khoa đều có thể xảy ra ở bất kỳ bệnh viện và bất cứ lĩnh vực nào. Trong hỗ trợ sinh sản, nhầm lẫn là sự cố đặc biệt nghiêm trọng, không thể chấp nhận được vì nó để lại hậu quả khôn lường, ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình và tương lai của đứa trẻ. Do đó, các trung tâm hỗ trợ sinh sản uy tín khi thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm triển khai rất nhiều quy trình và các bước nghiêm ngặt để đảm bảo giảm thiểu tối đa tất cả sai sót.

Để được khám và tư vấn chính xác về kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), khách hàng có thể đến với Trung tâm Hỗ trợ sinh sản – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Đây là trung tâm hàng đầu Việt Nam được xây dựng và áp dụng quy trình điều trị phối hợp thăm khám toàn diện, kết hợp cả nam khoa và sản phụ khoa để đưa ra phương pháp tối ưu cho từng trường hợp của người bệnh.

Ưu điểm khi khách hàng lựa chọn trung tâm hỗ trợ sinh sản Vinmec”

• Được trang bị thiết bị hiện đại, hệ thống khí sạch theo tiêu chuẩn quốc tế đảm bảo chất lượng lab, hệ thống tủ cấy đơn tối ưu hóa chất lượng phôi, nâng cao tỉ lệ thành công cho mỗi chu kỳ thụ tinh nhân tạo.
• Thực hiện hầu hết các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến trên thế giới: ICSI (tiêm tinh trùng vào bào tương noãn); hỗ trợ phôi thoát màng; dự trữ sinh sản: đông phôi, đông tinh, đông noãn giúp KH chủ động thời gian sinh con theo ý muốn, chuyển phôi ngày 5, giảm thiểu thai; các kỹ thuật vô sinh nam (PESA, MESA, TEFNA, TESE)
• Bên cạnh phương pháp hỗ trợ sinh sản tiên tiến, đội ngũ bác sĩ giỏi trong nước và thế giới, có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực hiếm muộn.

Video đề xuất:

Sau chuyển phôi bao lâu thì phôi làm tổ?