Nguyên tắc đến trước làm trước (First Come First Served – FCFS) yêu cầu những đơn hàng, công việc hoặc khách hàng nào đến trước sẽ được ưu tiên thực hiện hoặc phục vụ trước và ngược lại.
Hình minh họa
Định nghĩa
Nguyên tắc đến trước làm trước trong tiếng Anh là First Come First Served, tiếng Anh là FCFS.
Nguyên tắc đến trước làm trước là một cụm từ phổ biến trong thế kỷ XIX, mặc dù nó có thể đã được sử dụng trước thời điểm đó.
Nguyên tắc đến trước làm trước yêu cầu những đơn hàng, công việc hoặc khách hàng nào đến trước sẽ được ưu tiên thực hiện hoặc phục vụ trước và những đơn hàng, công việc hoặc khách hàng đến sau sẽ được thực hiện hoặc phục vụ sau.
Ưu điểm
– Nguyên tắc đến trước làm trước có ưu điểm là dễ theo dõi, sắp xếp và làm vừa lòng khách hàng.
[external_link offset=1]Hạn chế
– Trong trường hợp đơn hàng hoặc khối lượng công việc lớn thì những đơn hàng sau sẽ phải chờ lâu.
Ví dụ
Một doanh nghiệp nhận được hợp đồng cung cấp sản phẩm có thời gian thực hiện, thời gian hoàn thành và thứ tự thực hiện được cho trong bảng. Yêu cầu phân giao công việc theo các nguyên tắc đã nêu và lựa chọn phương án bố trí hợp lí.
Công việc | Thời gian sản xuất (ngày) | Thời hạn hoàn thành (ngày) |
|---|---|---|
| A | 7 | 9 |
| B | 3 | 7 |
| C | 9 | 19 |
| D | 4 | 16 |
| E | 10 | 24 |
*Theo nguyên tắc FCFS
Xếp thứ tự theo nguyên tắc đến trước làm trước có nghĩa là xếp theo tuần tự A-B-C-D-E. Dòng thời gian tính theo hệ thống có thứ tự này là tổng thời gian của mỗi công việc phải chờ đợi và thời gian gia công. Ta thành lập bảng sau:
| Công việc | Thời gian sản xuất (ngày) | Dòng thời gian (ngày) | Thời hạn hoàn thành (ngày) | Thời gian chậm trễ (ngày) |
|---|---|---|---|---|
| A | 7 | 7 | 9 | 0 |
| B | 3 | 10 | 7 | 3 |
| C | 9 | 19 | 19 | 0 |
| D | 4 | 23 | 16 | 7 |
| E | 10 | 33 | 24 | 9 |
Tổng | 33 | 92 [external_link offset=2] | 19 |
Giải thích các chỉ tiêu trong bảng như sau:
Cột dòng thời gian được tính = Thời gian của công việc đang xét + Thời gian sản xuất của các công việc trước đó, với dòng đầu tiên được lấy bằng dòng của cột thời gian sản xuất.
Cột thời gian chậm trễ được tính = Dòng thời gian – Thời hạn hoàn thành. Nếu kết quả tính ra nhỏ hơn 0 thì lấy bằng 0.
Tính các chỉ tiêu sau:
+ Thời gian hoàn thành trung bình một công việc:
Ttb = Tổng dòng thời gian/ Số công việc = 92/5 = 18.4 (ngày)
+ Số công việc trung bình trong doanh nghiệp:
Ntb = Tổng dòng thời gian/ Tổng thời gian gia công = 92/33 = 2,78.
+ Số ngày chậm trễ trung bình:
Stb = Tổng số ngày trễ hẹn/Số công việc = 19/5 = 3,8 (ngày).
(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Quản trị tác nghiệp, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, Grammarist; Giáo trình Quản trị sản xuất và chất lượng, NXB Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh) [external_footer]
