Freesia là một loài hoa xinh đẹp với những bông hoa hình chuông trên một ngồng hoa kèm với mùi hương chanh ngọt ngào. Đây một trong những loài hoa có mùi hương tuyệt vời nhất trong các loài hoa có mùi thơm, trong đó hai màu đỏ và hồng là hai màu thơm nhất. Freesia có cành mảnh và cứng. Ở xứ lạnh, hoa này thường được trồng làm hoa cắt cành.
[external_link_head]Mục lục bài viết
Nguồn gốc hoa Freesia
Vùng bản địa của Freesia là nửa phía đông của Nam Phi, từ Kenya cho đến Nam Phi, và khu vực tìm thấy nhiều loài freesia nhất là ở Cape Provinces (một vùng địa lý sinh thái thuộc Nam Phi, gồm có các tỉnh Eastern Cape, Northern Cape và Western Cape) – đây được ví là thiên đường của các loài hoa trên thế giới do khí hậu quá tuyệt vời, phù hợp với rất nhiều loài hoa sinh sống. Đó có lẽ là lý do vì sao mà người Việt Nam ta gọi Freesia là Lan Nam Phi. Bản thân mình thì thích gọi bạn ấy là Freesia hơn.
Cái tên Freesia vừa có ý nghĩa khoa học và phổ thông, được nhà thực vật học Christian P. Ecklon đặt tên dựa theo một người bạn cũng là đồng nghiệp của ông, nhà thực vật học Friedrich H.T. Freese để thể hiện tình bạn cao quý của họ. Chính vì thế, một trong những ý nghĩa của Freesia là biểu tượng cho tình bạn do tình bạn tuyệt vời của Ecklon và Freese.
Nơi phù hợp để trồng
Lan Nam Phi thích những nơi có khí hậu ôn hòa mát mẻ, nắng chói chang mà vẫn dịu dàng, giống như ở Cape Province. Đó là những zone khí hậu 9-10, thời tiết không lạnh đến mức đem đến băng tuyết vào mùa đông, nhưng lại đủ mát mẻ trong suốt bốn mùa. Mặc dù khí hậu Việt Nam không phải là thiên đường của Freesia, nhưng nếu đủ yêu thương, chúng ta vẫn có thể trồng được những chậu hoa xinh đẹp. Nhất là ở những nơi có khí hậu dễ chịu như miền núi phía Bắc (các vùng núi cao thuộc Lạng Sơn, Lào Cai, Sơn La, Hòa Bình…) và Đà Lạt, Pleiku.
Không chỉ thế, khu vực phía bắc, vào mùa thu đông, chúng ta vẫn có thể trồng được những chậu Freesia xinh đẹp. Vì sao mình dám chắc như thế? Là bởi vì chính mình đã trồng ra được những bông Freesia rực rỡ ở Hà Nội.
Kiên trì nhẫn nại nhất định thành công, nhưng điều quan trọng hơn cả là chúng ta phải hiểu về loài hoa mình định trồng. Mình vẫn hay nói với các bạn yêu hoa rằng, trồng hoa cũng giống như nuôi dạy một đứa trẻ vậy. Nếu chúng ta hiểu nó, chúng ta sẽ cảm thấy dễ dàng, nếu không thì chúng ta sẽ thấy bất lực. Muốn hiểu thì cần phải yêu thương thật nhiều.
Chúng ta hãy tìm hiểu thêm một chút nữa về Freesia – Lan Nam Phi nhé, biết càng nhiều, càng hiểu về các loài hoa, chúng ta sẽ càng có quyết tâm để chinh phục bạn ấy.
[external_link offset=1]Ý nghĩa của Freesia
Những bông hoa Freesia xinh đẹp có một số ý nghĩa khác nhau như: Sự trong sáng, sự ngọt ngào, sự tin tưởng, và tình bạn
Vậy thì Freesia biểu tượng cho điều gì khi chúng ta sử dụng nó?
– Trong các đám cưới, Freesia có thể làm hoa cô dâu, cũng có thể trang trí cổng hoa hoặc cắm lẵng. Trong trường hợp này, Freesia tượng trưng cho sự vô tư và trong sáng.
– Freesia còn được dùng như một lời cảm ơn dành cho những người đã giúp đỡ bạn trong những lúc khó khăn. Nét đẹp tinh tế tự nhiên của loài hoa này đặc biệt phù hợp để tặng cho những cô gái trẻ trong những buổi biểu diễn nghệ thuật tài năng. Đây chính là lời khen tặng rằng cô gái ấy ngọt ngào và duyên dáng.
– Dưới thời Victoria, khi những loài hoa tượng trưng cho những lời nhắn bí mật mà người tặng không muốn (hoặc không dám) nói thành lời, thì Freesia biểu trưng cho sự tin tưởng.
– Ở nước Mỹ, Freesia lại là biểu tượng cho lễ kỷ niệm ngày cưới lần thứ 7
Mình cũng từng viết về loài hoa Sparaxis cùng họ Iris với Freesia, loài này có đôi nét nhẹ nhàng mảnh khảnh hơn, anh em nào muốn tìm hiểu thì ghé qua nhé.
Một vài sự thật thú vị về Freesia
Freesia bao gồm gần 20 chi thực vật có hoa thuộc họ Iris. Có gần 1800 loài freesia nhiều màu sắc từ màu trắng, màu be, màu vàng và rất nhiều sắc thái màu hồng, đỏ, tím, từ đậm đến nhạt. Những bông hoa xinh đẹp nở một phía của cành hoa dài khoảng 35-50cm, khiến cho cành hoa cong cong duyên dáng do sức nặng của những bông hoa đầu cành.
Freesia rất được ưa thích làm hoa cắt cành, bởi hoa này khá bền (sau khi cắt, hoa có thể bền khoảng 7-10 ngày khi được cắm trong lọ). Tuy nhiên, cánh hoa rất mỏng manh nên chúng ta cần phải nâng niu, tránh làm hỏng những cánh hoa.
Đến thập kỷ 1950s, freesia trở nên phổ biến và được sử dụng nhiều trong các lễ cưới và những sự kiện đặc biệt kể từ đó. Màu trắng có mùi hương đặc biệt nhất, không hề giống với các màu khác, trong khi đó, màu hồng và màu đỏ lại có mùi hương đặc trưng đậm nhất của Freesia.
Cách trồng hoa Freesia
Vì viết bằng tiếng Việt và dành cho những độc giả người Việt nói chung, nên bài viết này của mình tập trung vào cách trồng Freesia bằng chậu thôi nhé. Bởi vì chỉ có ở Đà Lạt và miền núi phía Bắc mới có thể trồng Freesia ở bồn đất ngoài vườn. Tuy vậy, cũng cần phải lưu ý khá nhiều trong chăm sóc.
[external_link offset=2]Freesia được trồng từ củ nhập từ các nước châu Âu, điển hình là Hà Lan – nơi có nền công nghiệp trồng hoa nổi tiếng thế giới. Vì trồng cây trong chậu nên chúng ta phải đặc biệt để ý đến giá thể trồng cây.
Nên trộn giá thể trồng bằng đất thịt, có nhiều dinh dưỡng, trộn lẫn với xỉ than tổ ong (nhớ là phải ngâm hoặc xả nước để xỉ than ngậm nước trước khi trồng), và một chút sỏi nhỏ để giúp đất dễ thoát nước, với tỉ lệ sỏi 1/4. Có thể dung sỏi nhỏ lọc từ cát vàng (xây dựng) để trộn vào đất.
Tưới nước đều và giữ ẩm, để nơi râm mát với nhiệt độ ổn định. Đến khi củ bắt đầu mọc mầm, chuyển chậu ra chỗ nhiều nắng, và tiếp tục tưới nước giữ ẩm cho cây để cây phát triển và ra mầm. Đến khi nụ hoa bắt đầu báo màu thì có thể chuyển cây vào nhà, nếu như bạn muốn trưng hoa trong nhà.
Tưới nước và bón phân: Freesia cần có độ ẩm vừa phải và không thích giá thể bị khô. Vì thế, đất trồng cần phải thoát nước tốt để khi chúng ta tưới liên tục cũng không gây úng nước, gây thối củ. Trộn đất trồng có độ dinh dưỡng cao thì chúng ta không cần phải bón phân trong quá trình phát triển của cây. Nhìn lá và sự phát triển để có thể cung cấp dinh dưỡng kịp lúc. Nếu như có các loại phân nước hữu cơ để bón gốc và phun lá nữa thì chắc là cây sẽ lên rất đẹp.
Tùy vào nhiệt độ mà Freesia có thể ra hoa sau 90-110 ngày kể từ khi trồng. Dù là trồng ở vườn hay trồng trong chậu thì ta cũng cần phải hỗ trợ để giữ lá, thân và cành hoa có thể đứng vững khi cành hoa dài ra. Nếu trồng chậu bạn có thể dùng giàn tròn quây xung quanh, hoặc bằng que chống. Nói chung có thể dùng bất cứ cách nào để giữ cho cây đứng vững trong các điều kiện gió mưa
Ở những vùng lạnh, thì freesia ngủ đông (nhưng cũng không chịu được nếu như vùng đó có tuyết). Nhưng ở khu vực nhiệt đới như Việt Nam chúng ta thì freesia ngủ vào mùa hè. Các bạn có thể giữ củ bằng cách đào củ lên sau khi lá đã héo hết, cho vào tủ lạnh, và đợi đến mùa thu, khi trời bắt đầu mát mẻ thì đem ra trồng. Mình không đảm bảo củ freesia có thể dùng lại, vì mình chưa thử bao giờ. Đây chỉ là lý thuyết, và năm nay mình sẽ thử để xem cái lý thuyết ấy có thể thực hiện được hay không nha.
Đây là những gì mà mình đã tổng hợp từ những trang viết nước ngoài cùng với những kinh nghiệm mình đã có trong việc trồng trọt (mình đã trồng khá nhiều củ giống loại này). Nghiên cứu những kiến thức như thế này đầu tiên là để phục vụ bản thân mình, sau đó mới là giúp đỡ cả nhà có thể trồng cây và hoa một cách tốt nhất, đạt được những mong muốn của mình.
Lưu ý: Vì Freesia vừa thích nắng nhiều lại thích không khí mát mẻ, nên ở những khu vực nắng nóng thì bạn ấy không thể trổ bông, mà chúng ta có thể gọi là bị “nghẹn” bông. Đây là một điều khá phổ biến đối với những loài hoa ưa mát.
Vì thế, dù có những hướng dẫn rất kỹ càng mà mình vừa viết ở trên đây, thì Freesia cũng chỉ có thể trồng được ở những vùng có thời tiết lạnh vào mùa đông như Đà Lạt, Tây Nguyên, và khu vực Bắc Trung Bộ đổ ra mà thôi. [external_footer]