Dàn ý bình giảng bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Trường THPT Thành Phố Sóc Trăng

Dàn ý tham khảo

I. Mở bài

– Xuân Quỳnh là nhà thơ của hạnh phúc đời thường, thơ chị là tiếng lòng của một tâm hồn luôn khao khát tình yêu, tiếng thơ vừa hồn nhiên vừa nồng nàn, mãnh liệt.

– Bài thơ được in trong tập Hoa dọc chiến hào, là một trong những bông hoa rực rỡ nhất trong đời thơ Xuân Quỳnh. Bài thơ là tâm trạng mãnh liệt của người phụ nữ trong tình yêu.

Bạn đang xem : Dàn ý bình giảng bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh

II. Thân bài

– Hai hình tượng sóng đôi trong tác phẩm là hình tượng “ sóng ” và “ em ”, có khi tách riêng, nhưng lúc lại hòa làm một đã bộc lộ quốc tế tâm hồn đa dạng chủng loại, phức tạp của người phụ nữ trong tình yêu .
– Khổ 1 :
+ Con sóng của đại dương hiện lên với nhiều đối cực khác nhau kinh hoàng – dịu êm, ồn ào – lặng lẽ, đó cũng là hình ảnh trái tim tiềm ẩn nhiều cảm hứng đa dạng chủng loại phức tạp của người phụ nữ .
+ Hai câu sau là sự cải tiến vượt bậc của sóng thoát khỏi khoảng trống sông nhỏ hẹp, “ không hiểu mình ” để tìm đến biển cả to lớn, người phụ nữ cũng luôn khát khao những giá trị tuyệt đích trong tình yêu, luôn muốn mày mò chính mình .
– Khổ 2 :
+ Thời gian có thay đổi, những bản tính của sóng “ thời xưa ”, “ ngày sau ” vẫn như vậy : luôn dạt dào, khao khát tìm kiếm khoảng trống to lớn vẫy vùng, luôn hướng đến bờ .
+ Cũng như trong trái tim của người con gái luôn rạo rực, “ bồi hồi ” khát khao được yêu thương, khát khao đến bến bờ nơi anh .
– Khổ 3 :
+ Trái tim tình yêu của người con gái đã hòa nhịp chung với nhịp vỗ của “ muôn trùng sóng bể ” .
+ Người con gái trong tình yêu luôn khát khao nhận thức về mình, người mình yêu và về tình yêu. Nỗi khắc khoải “ Từ nơi .. lên ” là khát khao tìm nguồn cội tình yêu .
– Khổ 4 :
+ Đến đây chính là lời giải đáp cho những do dự ở khổ trước .
+ Vì trái tim người con gái đã hòa nhịp cùng sóng, nên để tìm nguồn cội tình yêu người con gái muốn lí giải nguồn cội của sóng trước, nhưng toàn bộ đều huyền bí, để rồi ngại ngùng thốt lên “ Em cũng không biết nữa ” .
– Khổ 5 :
+ Nỗi nhớ bờ của sóng triền miên, bao trùm khắp khoảng trống “ dưới lòng sâu ” – “ trên mặt nước ”, thời hạn “ ngày ” – “ đêm ”, dạt dào đến “ không ngủ được ”. Đó cũng là nỗi nhớ của người phụ nữ khi yêu .
+ Nỗi nhớ “ anh ” của “ em ” còn ăn sâu vào cả tiềm thức, luôn thường trực trong mọi lúc, mọi nơi ngay cả trong giấc mơ : “ cả trong mơ còn thức ” .
– Khổ 6 :
+ Nghệ thuật tương phản “ xuôi – ngược ”, điệp ngữ “ dẫu ”, “ vẫn ”, “ về ” gợi hành trình dài của sóng ngoài biển lớn cũng như hành trình dài tình yêu của người phụ nữ giữa cuộc sống .
+ Lời thề thủy chung của người phụ nữ, niềm tin chờ đón trong tình yêu, dù ở đâu cũng “ hướng về anh một phương ”, nghĩ về người mình yêu bằng cả trái tim .
– Khổ 7 : Khẳng định quy luật vĩnh cửu của vạn vật thiên nhiên “ con nào chẳng tới bờ … Dù … cách trở ”, cũng giống như “ em ”, dù khó khăn vất vả, thử thách vẫn luôn hướng đến “ anh ” .
– Khổ 8 :
+ “ Cuộc đời tuy dài thế / Năm tháng vẫn đi qua ” : cảm xúc đơn độc nhỏ bé trước cuộc sống, nỗi lo âu về sự hữu hạn của tình yêu trước thời hạn vô tận .
+ “ Như biển kia … bay về xa ” : cảm xúc không an tâm trước cái dễ thay đổi của lòng người giữa “ muôn vời cách trở ”. Nhưng đây còn là vượt lên sự lo âu phấp phỏng đặt niềm tin mãnh liệt vào sức mạnh của tình yêu như mây hoàn toàn có thể vượt qua biển rộng .
– Khổ 9 :
+ “ Làm sao ” gọi sự do dự, khắc khoải, ước ao được hóa thành “ trăm con sóng nhỏ ” để muôn đời vỗ mãi vào bờ .
+ Đó là khát khao của người phụ được sống “ biển lớn trong tình yêu ” bằng tình yêu và cùng tình yêu, khát khao hòa nhập tình yêu riêng tư trong tình yêu chung to lớn .

III. Kết bài

– Nêu cảm nhận về bài thơ Sóng
– Khái quát giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật : kiến thiết xây dựng thành công xuất sắc hình tượng “ sóng ” ngôn từ, hình ảnh trong sáng bình dị, …
– Sóng là bài thơ in đậm dấu ấn tâm hồn người phụ nữ vừa đời thường, chắt chiu nhưng khát khao những gì tuyệt đích trong tình yêu .

***

• Top 3 bài văn bình giảng Sóng hay nhất

Bài văn mẫu tinh lọc bình giảng bài Sóng hay nhất

Đối với Xuân Quỳnh, tình yêu là lẽ sống, là chân lí trong cuộc sống. Thơ tình của bà đơn giản và giản dị, chân thành mà cũng vô cùng thâm thúy. Sóng là một trong những bài thơ tiêu biểu vượt trội nhất của bà. Người đọc không chỉ ấn tượng bởi ngôn từ dung dị, giàu cảm hứng mà còn xúc động bởi một trái tim yêu chân thành, đắm thắm và nguyện ước góp sức xinh xắn, cao quý trong tình yêu .
Bài thơ “ Sóng ” trước hết rực rỡ ở cách tác giả thiết kế xây dựng cặp hình tượng sóng – em vô cùng độc lạ, giữa sóng và em có những điểm tương đương, giao thoa với nhau. Dùng sóng để nói về tình yêu, Xuân Quỳnh không phải là người tiên phong, ta hoàn toàn có thể kể đến Xuân Diệu với vần thơ yêu đương nồng cháy :
“ Anh xin làm sóng biếc
Hôn mãi cát vàng em
Hôn thật khẽ thật êm
Hôn êm đềm mãi mãi
Đã hôn rồi hôn lại

Cho đến mãi muôn đời

Anh mới thôi dào dạt ” .
Nhưng Xuân Quỳnh, bằng năng lực và phong thái riêng đã khiến cho hình tượng này mang những điểm độc lạ. Nếu thường thì sóng thường gắn liền với người con trai, thì trong thơ Xuân Quỳnh, sóng lại gắn với người con gái, nó cho thấy vẻ đẹp táo bạo, can đảm và mạnh mẽ, văn minh ở người phụ nữ .
Mở đầu bài thơ, là những nhận thức, tò mò của em về chính bản thân :
“ Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể ” .
Hai câu thơ đầu tác giả khai thác triệt để hiệu suất cao thẩm mỹ và nghệ thuật đối, giữa cái ồn ào, can đảm và mạnh mẽ với cái dịu êm, lặng lẽ, giúp người đọc hoàn toàn có thể tưởng tượng thuộc tính tự nhiên của con sóng. Nhưng quan trọng hơn đó chính là ẩn dụ về tâm hồn của một người con gái đang yêu, quốc tế tình yêu vô cùng phức tạp, huyền bí với nhiều cung bậc tình cảm, cảm hứng khác nhau. Từ việc nhận thức về bản thân mình, và tình yêu là vô cùng phức tạp, đã khiến em có một khát vọng muốn truy nguyên, tìm hiểu và khám phá tình yêu. Có thể thấy khát vọng của nhân vật trữ tình là vô cùng lớn lao, can đảm và mạnh mẽ bởi dám rời bỏ cái quen thuộc, để tìm cái to lớn bát ngát, đầy nguy hiểm. Khát vọng lớn lao ấy xuất phát từ nhu yếu cắt nghĩa, lí giải quốc tế đa chiều, phức tạp trong tình yêu .
Đứng trước khoảng trống biển cả to lớn, nhân vật trữ tình đi từ tình yêu nhỏ bé của mình để chiêm nghiệm tình yêu muôn đời. Tiếp tục là sự tương đương giữa sóng và tình yêu :
“ Ôi con sóng thời xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ ” .
Nếu như con sóng dù của rất lâu rồi, hay ngày sau, quá khứ hay hiện tại thì vẫn luôn ào ạt vỗ vào bờ thì tình yêu cũng vậy, những thế hệ sẽ tiếp nối đuôi nhau yêu nhau bằng một tình yêu nồng nàn, tha thiết .
Nhân vật trữ tình liên tục cắt nghĩa, lí giải về nguồn gốc của sóng và gió, đồng thời cũng là cắt nghĩa lí, giải về tình yêu :
Trước muôn trùng sóng bể
…
Khi nào ta yêu nhau
Trong hai khổ thơ tác giả đưa ra ba câu hỏi tu từ : Từ nơi nào sóng lên ? Gió khởi đầu từ đâu ? Và Khi nào ta yêu nhau ? Những từ để hỏi : khi nào, nơi nào, … tạo nên giọng thơ suy tư, lí trí những lại bất lực khi khám phá nguồn gốc của tình yêu, nhân vật trữ tình phải thú nhận một cách thành thực, đáng yêu về việc không hề đưa ra câu vấn đáp cho câu hỏi “ Khi nào ta yêu nhau ”. Điều này, chính ông hoàng thơ tình Xuân Diệu cũng đã từng thú nhận : “ Làm sao cắt nghĩa nổi tình yêu ”. Khổ thơ đã nói lên được quy luật tâm lí chung của toàn bộ những người đang yêu đó là luôn hào hứng tìm cách cắt nghĩa tình yêu của mình. Song sau cuối đều phải thừa nhận tình yêu là thứ chỉ hoàn toàn có thể tận thưởng chứ không hề lí giải .
Bằng sự sóng đôi, hòa quyện giữa hai hình tượng sóng – em, nhân vật trữ tình đã cắt nghĩa, lí giải về chính mình và về tình yêu. Qua sự cắt nghĩa ấy cho ta thấy hình ảnh một cô gái mang trong mình tình yêu sôi sục, khát vọng to lớn, mãnh liệt nhưng vẫn rất là đằm thắm, êm ả dịu dàng .
Sang đến khổ thơ thứ năm và thứ sáu Xuân Quỳnh tập trung chuyên sâu làm rõ những cung bậc xúc cảm quan trọng nhất và cũng mãnh liệt nhất trong tình yêu đó chính là nỗi nhớ. Để bộc lộ nỗi nhớ trong tình yêu, Xuân Quỳnh cũng mượn quy luật chung của sóng, sóng ở đây đã nhân hóa thành một cô gái có tình yêu mãnh liệt với bờ. Nỗi nhớ của sóng được trải dài ra cả hai trục khoảng trống và thời hạn. Trên trục khoảng trống, con sóng trên mặt nước dào dạt, ồn ào, dưới lòng sâu lại đau đáu, khắc khoải. Trên trục thời hạn nỗi nhớ trải dài cả ngày và đêm. Nỗi nhớ của sóng đã miêu tả rất đầy đủ tình yêu nồng nàn, cháy bỏng của người con gái đang yêu. Và có vẻ như nỗi nhớ ấy vẫn là chưa đủ, để tác giả nhấn mạnh vấn đề thêm :
“ Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức ” .
Nỗi nhớ của em vừa có sự tương đương, vượt lên trên nỗi nhớ của sóng. Nỗi nhớ của sóng mãnh liệt những vẫn có số lượng giới hạn, còn nỗi nhớ của em vượt qua mọi số lượng giới hạn của lí trí, xâm lăng cả tâm hồn em, cả vùng vô thức đó là trong những giấc mơ .
Vượt qua sự ngượng ngùng, nhân vật trữ tình đã tự phơi trải nỗi nhớ mãnh liệt, ồn ào, để rồi sau đó lắng xuống trở về đúng với thực chất, cốt cách của người phụ nữ Nước Ta truyền thống cuội nguồn :
“ Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương ” .
Xuân Quỳnh đã hoán đổi vị trí : xuôi về Bắc, ngược về Nam, để chứng minh và khẳng định, dù có dịch chuyển gì thì tình yêu và nỗi nhớ dành cho người mình yêu vẫn là vĩnh cửu .
Ba khổ thơ sau cuối là niềm tin, khát vọng tình yêu cao quý, mãnh liệt. Với đặc trưng phong thái của mình, tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh gắn với sự lo âu, khắc khoải, khổ thơ thứ tám chính là vật chứng cho phong thái thơ của bà, giọng thơ trùng xuống :
“ Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa ” .
Nhà thơ khắc khoải, lo âu về cái hữu hạn, mong manh của kiếp người, tình yêu trước cái bát ngát của thiên hà. Lo âu, khắc khoải tuy nhiên Xuân Quỳnh không hề bi quan, bà ý thức được sự ngắn ngủi của đời người, nên nâng niu, trân trọng từng khoảnh khắc của hiện tại để vĩnh cửu hóa nó, để được sống mãi trong tình yêu. Bởi vậy bà khao khát hóa thân thành những con sóng nhỏ, để vĩnh cửu với tình yêu ngàn năm. Dọc chiều dài bài thơ, sóng là phương tiện đi lại để em biểu lộ tình yêu, nỗi nhớ, để khổ thơ cuối sóng còn trở thành phương tiện đi lại để em bất tử hóa tình yêu .
Với hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ sóng đôi sóng – em rực rỡ, ngôn từ đơn giản và giản dị mà dạt dào cảm hứng, Xuân Quỳnh đã cho người đọc cảm nhận thâm thúy nhất về tình yêu, những cung bậc xúc cảm trong tình yêu đôi lứa. Tình yêu, đề tài muôn thuở của thi ca, nhưng với một cách riêng, một trái tim yêu chân thành, táo bạo mà cũng rất là tha thiết, êm ả dịu dàng, Xuân Quỳnh đã nói lên tiếng lòng của biết bao cô gái khi yêu .
— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — –

» Tham khảo thêm:

• Soạn văn bài Sóng của Xuân Quỳnh

• Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong bài Sóng

Hướng dẫn xây dựng dàn ý chi tiết đề văn phân tích, bình giảng bài thơ Sóng của nhà thơ Xuân Quỳnh – Văn phân tích lớp 12.

Đăng bởi : trung học phổ thông Sóc Trăng
Chuyên mục : Giáo dục đào tạo

Source: https://bem2.vn
Category: TỔNG HỢP